Data sporządzenia dokumentu: 14.08.2024 r.

WERSJA: 2.0

STANDARD OCHRONY MAŁOLETNICH

PREAMBUŁA

Standard ochrony małoletnich, ma na celu zapewnienie dzieciom i młodzieży bezpiecznego dostępu do świadczeń medycznych oraz ochronę praw i godności małoletnich. Pracownicy oraz współpracownicy Gabinetów i Ośrodka TERPA Sp. z o. o. sp. k. wykonujący świadczenia medyczne, których odbiorcą jest niepełnoletni pacjent, zobowiązani są do przestrzegania przepisów prawnych, które chronią małoletnich przed przemocą, wykorzystywaniem, zaniedbaniem i innymi formami krzywdzenia, a także respektowanie praw dziecka zgodnie
z międzynarodowymi konwencjami, takimi jak Konwencja o Prawach Dziecka.

Standard ochrony małoletnich obowiązuje od 15 lutego 2024 r. kiedy wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1606) zmieniające dotychczasową ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, której tytuł na mocy tychże zmian otrzymuje brzmienie „o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich” (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 z późn. zm.).

1. TEMAT STANDARDU

Ochrona małoletniego przed zachowaniem niedozwolonym.

1. GRUPA OPIEKI

Każdy małoletni (osoba, która nie ukończyła 18. roku życia), któremu są udzielane świadczenia zdrowotne w Gabinetach lub Ośrodku TERPA SP. Z O. O. SP. K.

III. CEL I ZAŁOŻENIA

Każdemu małoletniemu, podczas udzielania świadczeń zdrowotnych, zostaną zapewnione bezpieczne relacje z personelem centrum medycznego. Personel uprawniony do udzielania świadczeń zdrowotnych małoletnim, w trybie ambulatoryjnym, będzie podlegał obowiązkowej weryfikacji podczas rekrutacji oraz zostanie przeszkolony w zakresie przestrzegania obowiązujących standardów. Pracownicy oraz współpracownicy posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci. Rekrutacja personelu odbywa się zgodnie z zasadami określonymi przez TERPA SP.
Z O. O. SP. K. Szczegółowe zasady zostały opisane w załączniku nr. 1 – Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników dopuszczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych małoletnim do niniejszego dokumentu. Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko szczegółowo opisane w Załaczniku nr. 2 pt. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnim
a personelem TERPA SP Z O. O. SP. K. – Kodeks Bezpiecznej Relacji.

1. PROCEDURY INTERWENCJI W PRZYPADKU ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA DZIECKA

4.1. Zagrożenia bezpieczeństwa dzieci to wszelkie sytuacje lub działania, które mogą prowadzić do fizycznej, emocjonalnej, psychicznej lub społecznej krzywdy dziecka. Obejmują one:

1. Przemoc fizyczną: Wszelkie formy agresji, takie jak uderzenia, bicie czy popychanie.
2. Wykorzystanie seksualne: Czyny o charakterze seksualnym skierowane przeciwko dziecku, w tym nadużycia lub molestowanie.
3. Przemoc emocjonalną: Długotrwałe wywieranie presji, zastraszanie, poniżanie lub manipulowanie uczuciami dziecka.
4. Zaniedbanie: Brak zaspokojenia podstawowych potrzeb dziecka, takich jak odpowiednie odżywianie, higiena, opieka medyczna czy wsparcie emocjonalne.
5. Eksploatacja ekonomiczna: Zmuszanie dziecka do pracy lub innych działań mających na celu uzyskanie korzyści materialnych.
6. Nękanie i przemoc rówieśnicza: Zastraszanie, wyśmiewanie lub inne formy agresji ze strony rówieśników, które mogą prowadzić do traumy emocjonalnej.
7. Zaniedbanie edukacyjne: Brak zapewnienia dziecku dostępu do edukacji, co ogranicza jego rozwój intelektualny i społeczny.

4.2. W przypadku krzywdzenia małoletniego personel TERPA SP. Z O. O. SP. K. zobowiązany jest do udzielenia wsparcia oraz:

1. W przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletniego lub posiadania informacji
   o krzywdzeniu małoletniego, personel TERPA SP. Z O. O. SP. K. niezwłocznie informuje Policję oraz wypełnia Kartę interwencji i zgłasza Koordynatorowi ds. Przeciwdziałania Przemocy.
2. Personel Ośrodka i Gabinetów TERPA SP. Z O. O. SP. K. w sytuacji naruszenia bezpieczeństwa małoletniego jest zobowiązany do rozpoczęcia i wdrożenia działań zgodnie z Zasadami interwencji personelu TERPA SP. Z O. O. SP. K. w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego
   i udzielenia wsparcia, które stanowią Załącznik nr. 3 niniejszego Standardu ochrony małoletnich oraz zastosowanie się do Zasad przyjmowania zgłoszeń o zachowaniach niedozwolonych, sposobu dokumentowania, przechowywania i analizowania zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim, które stanowią załącznik nr 4 niniejszego Standardu ochrony małoletnich.

4.3. Przyjmowanie zgłoszeń o zachowaniach niedozwolonych, sposób dokumentowania, przechowywania i analizowania zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim.

1. Zgłoszenia o zachowaniach niedozwolonych i zdarzeniach zagrażających małoletnim przyjmuje Koordynator ds. Przeciwdziałania Przemocy.
2. Koordynator ds. Przeciwdziałania Przemocy udziela wsparcia personelowi i małoletnim
   w chwili zdarzenia zagrażającemu małoletnim.
3. Za dokumentowanie, rejestrowanie, przechowywanie i analizowanie incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim odpowiada Koordynator ds. Przeciwdziałania Przemocy.
4. Koordynator ds. Przeciwdziałania Przemocy, raz w roku, ze swojej działalności zdaje sprawozdanie Prezesowi TERPA SP. Z O. O. SP. K. – dr n. med. Ewa Baszak-Radomańska.
5. Szczegółowy sposób postępowania opisano w zasadach przyjmowania zgłoszeń
   o zachowaniach niedozwolonych, sposobu dokumentowania, przechowywania i analizowania zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim (załącznik nr 4).

1. OCHRONA WIZERUNKU DZIECKA

Zasady ochrony wizerunku dziecka mają na celu zabezpieczenie prywatności, godności oraz bezpieczeństwa dziecka w kontekście wykorzystania jego wizerunku, szczególnie w mediach, Internecie i materiałach promocyjnych. Wizerunek dziecka może zostać opublikowany jedynie po ówczesnym otrzymaniu pisemnej zgody rodziców lub prawnych opiekunów. W przypadku dzieci starszych tj. od 13 r.ż. dodatkowo wymagana jest świadoma zgoda małoletniego. Stosowanie poniższych zasad jest kluczowe, aby zapewnić dziecku pełną ochronę jego prywatności i godności w różnych kontekstach społecznych i medialnych.

Wytyczne dotyczące utrwalania oraz publikowania wizerunku dziecka.

1. Wizerunek dziecka może zostać udostępniany jedynie w kontekście, który nie naraża dziecka na niebezpieczeństwo lub negatywne konsekwencje. Niedozwolone jest publikowanie wizerunku w sytuacjach, które mogą naruszać prywatność lub godność dziecka.
2. W miarę możliwości wizerunek dziecka powinien być anonimizowany, zamieszczony w sposób, który uniemożliwia identyfikację dziecka. Zwłaszcza w przypadku materiałów udostępnianych publicznie np. strona internetowa lub social media.
3. Wizerunek dziecka nie może być wykorzystywany w sposób, który mógłby prowadzić do jego krzywdy, np. poprzez przedstawianie w negatywnym świetle, w kontekście nadużyć czy w celach, które mogą naruszać dobro dziecka.
4. Każda publikacja wizerunku dziecka powinna być starannie rozważona pod kątem jej celu i kontekstu. Powinna służyć promowaniu dobra dziecka, a nie narażać go na niepotrzebne ryzyko czy stres.
5. W każdej chwili rodzice, opiekunowie lub samo dziecko mogą zażądać usunięcia lub zaprzestania wykorzystywania jego wizerunku, jeśli uznają to za konieczne. Dziecko ma prawo do ochrony swojego wizerunku i prywatności.
6. Wszelkie podejrzenia oraz problemy związane z zamieszczeniem nieodpowiednich wizerunków dzieci należy zgłaszać i rejestrować na adres: gabinety@terpa.eu, podobnie jak inne niepokojące sygnały, dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.

1. ZASADY DOSTĘPU DZIECI DO INTERNETU

Na terenie Gabinetów i Ośrodka TERPA nie funkcjonuje publiczna sieć WIFI, która umożliwiałaby połączenie się z Internetem. W Gabinetach i Ośrodku TERPA dostęp do WIFI jest szyfrowany. Przekazywanie hasła do WIFI małoletnim jest zabronione. Dostęp do urządzeń tj. komputer, tablet, smartphone posiada jedynie personel. Przekazywanie urządzeń elektronicznych należących do TERPA SP. Z O. O. SP. K jest zabronione. TERPA SP. Z O. O. SP. K. nie odpowiada za bezpieczeństwo korzystania z Internetu na urządzeniach prywatnych małoletnich pacjentów.

Pacjent małoletni na terenie placówki TERPA SP. Z O. O. SP. K. za zgodą rodziców/opiekunów prawnych ma prawo korzystać z prywatnego telefonu komórkowego oraz innych prywatnych urządzeń elektronicznych, o ile korzystanie z tych urządzeń nie zakłóca spokoju innym pacjentom oraz nie wpływa negatywnie na proces diagnostyczno-terapeutyczny. Za przestrzeganie zasad, które umożliwiają małoletnim korzystanie z zasobów sieciowych w sposób świadomy i bezpieczny na terenie placówki TERPA SP. Z O. O. SP. K odpowiadają rodzice lub prawni opiekunowie dziecka.

1. ORGANIZACJA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH W TERPA SP. Z O. O. SP. K.

TERPA Sp. z o.o. Sp. k. działa w najlepszym interesie małoletniego, zapewniając mu bezpieczeństwo, szacunek i godność. Gabinety i Ośrodek TERPA zobowiązują się do ochrony małoletnich przed wszelkimi niedozwolonymi zachowaniami, w tym przemocą fizyczną, seksualną, emocjonalną oraz zaniedbaniem.

1. Organizacja pracy:

1.1 W TERPA SP. Z O. O. SP. K powołano Koordynatora ds. Przeciwdziałania Przemocy: Patrycja Manowska

1.2. TERPA SP. Z O. O. SP. K dysponuje zasadami zapewnienia bezpieczeństwa małoletnim i udostępnia je na stronie internetowej www.terpa.eu i na terenie Gabinetów i Ośrodka TERPA w rejestracji w wersji zrozumiałej dla małoletnich.

1.3. Incydenty i zdarzenia zagrażające małoletnim są systematycznie dokumentowane
i analizowane.

2. Personel

2.1. Personel jest szkolony z identyfikacji symptomów zachowań niedozwolonych co najmniej raz w roku.

2.2. Personel monitoruje sytuację i dobrostan małoletnich.

2.3. Personel zna zasady zapewnienia bezpieczeństwa małoletnim.

2.4. W przypadku identyfikacji symptomów zachowań niedozwolonych personel podejmuje działania interwencyjne i udziela wsparcia.

3. Środki zapewnienia bezpieczeństwa małoletnim:

3.1. Opracowane zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników dopuszczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych małoletnim.

3.2. Opracowane zasady bezpiecznych relacji między małoletnim a personelem placówki TERPA SP. Z O. O. SP. K – Kodeks Bezpiecznej Relacji.

3.3. Opracowane zasady interwencji personelu placówki TERPA SP. Z O. O. SP. K w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego i udzielenia wsparcia.

3.4. Opracowane zasady przyjmowania zgłoszeń o zachowaniach niedozwolonych, sposobu dokumentowania, przechowywania i analizowania zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim.

3.6. Zamieszczono w rejestracji Gabinetów i Ośrodka TERPA SP. Z O. O. SP. K. plakat
z Kodeksem Bezpiecznej Relacji w wersji dla małoletnich.

3.7. Pracownicy Gabinetów i Ośrodka TERPA SP. Z O. O. SP. K. zwracają szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów, które mogą wzbudzać podejrzenie dotyczące krzywdzenia małoletniego. Uwagę pracownika powinny zwrócić przykładowo następujące zachowania:

• Dziecko ma widoczne obrażenia ciała, a podawane przez dziecko wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się mało wiarygodne lub niemożliwe.
• Dziecko nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody.
• Dziecko reaguje strachem i wycofaniem w sytuacji gdy podchodzi do niego osoba dorosła.
• Dziecko wykazuje strach wobec rodzica lub opiekuna.
• Dziecko wykazuje cechy uległości, wycofania, bierności.
• Dziecko cierpi z powodu powtarzających się dolegliwości somatycznych tj. bóle brzucha, głowy, mdłości. itp.
• Dziecko w sposób bezpośredni lub pośredni informuje o naruszeniach bezpieczeństwa lub nadużyciach.

4. Rekrutacja pracowników

4.1. W TERPA SP. Z O. O. SP. K za proces rekrutacji pracowników dopuszczonych do udzielania małoletnim świadczeń zdrowotnych odpowiada Ewa Baszak-Radomańska oraz Patrycja Manowska.

4.2. Podczas rekrutacji bierze się pod uwagę min. wykształcenie, uprawnienia, kwalifikacje zawodowe, dotychczasowy przebieg zatrudnienia.

4.3. Każdy kandydat do pracy z małoletnimi niezależnie od rodzaju umowy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, wolontariat, praktyka zawodowa, staż itp.) podlega weryfikacji
w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.

4.4. Szczegółowy sposób rekrutacji opisują zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników dopuszczonych do udzielania małoletnim świadczeń zdrowotnych (załącznik nr 1).

4.5. Na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub osobie dopuszczonej do innej działalności ciąży obowiązek przedłożenia informacji z Krajowego Rejestru Karnego
w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a
i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.

5. Bezpieczne relacje między małoletnim a personelem TERPA SP Z O. O. SP. K. – Kodeks Bezpiecznej Relacji

5.1. W TERPA SP. Z O. O. SP. K opracowano zasady bezpiecznych relacji między małoletnim a personelem – Kodeks Bezpiecznej Relacji (załącznik nr 2).

5.2. Personel TERPA SP. Z O. O. SP. K raz w roku może ładniej będzie podlega szkoleniu i zna symptomy zachowań niedozwolonych oraz czynniki ryzyka zagrażające małoletnim.

5.3. Informacje przekazywane przez personel medyczny małoletniemu pacjentowi powinny być dostosowane do wieku pacjenta, jego zdolności poznawczych, dojrzałości emocjonalnej.
W przypadku dzieci z niepełnosprawnością należy zapewnić odpowiednie warunki dla czynności medycznych, biorąc pod uwagę rodzaj niepełnosprawności.

5.4. Czynnikami ryzyka podczas udzielania świadczeń zdrowotnych może być min.:

• badanie małoletniego, bez obecności innej osoby dorosłej – innego członka personelu lub rodzica/opiekuna, wykonywanie czynności higienicznych przy małoletnim w tym mycie przed zabiegiem operacyjnym,
• niezgłaszanie zachowań, które mogą naruszać dobro małoletniego i przyzwolenie na niezgłaszanie niepokojących praktyk,
• niezwracanie uwagi na potrzeby małoletniego np. wymuszanie ćwiczeń fizjoterapeutycznych, mimo wyraźnego sprzeciwu,
• używanie agresywnego, wulgarnego języka, obrażanie innych członków personelu medycznego lub obrażanie rodzica/opiekuna,
• nieodpowiednie relacje dziecko-dorosły – nadużywanie pozycji autorytetu,
• dyskryminowanie i nierówne traktowanie,
• dbanie o reputację i unikanie skandali prowadzące do przemilczenia incydentów,
• nieznajomość procedur i wytycznych.

5.5. Standard o ochronie małoletnich i Kodeks Bezpiecznej Relacji w wersji dla małoletnich jest zamieszczony na stronie internetowej www.terpa.eu oraz w widocznym miejscu
w rejestracji Gabinetów i Ośrodka TERPA SP. Z O. O. SP. K.

6. Zachowania niedozwolone wobec małoletnich oraz zasady ogóle obowiązujące personel TERPA SP. Z O. O. SP. K.

6.1. Małoletnim, którym są udzielane świadczenia zdrowotne ambulatoryjnie mają zapewnione bezpieczeństwo, szacunek i godność.

6.1.1. Bezpieczeństwo fizyczne:

• Nieakceptowalne jest stosowanie przemocy fizycznej wobec małoletnich
  w jakiejkolwiek formie.
• W sytuacjach wymagających wykonania przez personel TERPA SP Z O. O. SP. K. czynności medycznych i higienicznych wobec małoletniego unikać należy, innego niż niezbędny kontakt fizyczny z małoletnim, w szczególności w przypadku udzielania pomocy małoletniemu. Zabrania się dotykania dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny. Niezbędne badania oraz procedury medyczne odbywają się jedynie w obecności rodzica lub prawnego opiekuna.
• Zabronione jest nadużywanie swojej pozycji oraz władzy wobec małoletnich.
• Niedozwolone jest wykorzystywanie przewagi fizycznej lub stosowanie przemocy psychicznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby, krzyk itp.

6.1.2. Bezpieczeństwo psychiczne:

• Posługiwanie się wulgaryzmami, nieodpowiednie gesty, żarty, obraźliwe uwagi, a także komentarze zawierające treści erotyczne lub seksualne. Żadne formy poniżania, zastraszania czy dyskryminacji nie są tolerowane.
• Stosowanie wszelkich form przemocy psychicznej takich jak zastraszanie, wyśmiewanie czy poniżanie jest zakazane.

6.2. Personel działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych TERPA SP. Z O. O. SP. K. oraz swoich kompetencji.

6.3. Niedopuszczalne jest podejmowanie jakichkolwiek czynności niedozwolonych określonych w niniejszym dokumencie, w jakiejkolwiek formie.

6.4. Bezpieczna rekrutacja pracowników dopuszczonych do udzielania małoletnim świadczeń zdrowotnych ma na celu wyeliminowanie incydentów i zdarzeń zagrażających małoletnim.

6.5. Kodeks Bezpiecznej Relacji ma na celu zapewnienie poszanowanie godności i wartości małoletnim przez personel TERPA SP. Z O. O. SP. K.

6.6. W przypadku informacji o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego personel TERPA SP. Z O. O. SP. K. może podjąć interwencję, która ma na celu zapobiegnie wystąpieniu czynów karalnych.

6.7. Nie jest dopuszczalne ujawnianie danych wrażliwych, które dotyczą małoletniego. Szczegółowe dane te zostały zawarte w art. 9 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U. UE.L. z 2016 r. Nr 119, poz. 1), obejmujących pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe, oraz przetwarzania danych genetycznych, danych biometrycznych w celu  jednoznacznego zidentyfikowania osoby fizycznej lub danych dotyczących zdrowia, seksualności lub orientacji seksualnej tej osoby.

6.8. Niedozwolone jest nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych.

6.9. Zabronione jest utrwalanie wizerunku dziecka dla celów prywatnych (filmowanie, nagrania głosowe, zdjęcia). Dopuszczone jest utrwalanie wizerunku na potrzeby placówki TERPA SP. Z O. O. SP. K.  do dokumentacji medycznej lub badawczej jedynie na podstawie zgody udzielonej przez rodziców/prawnych opiekunów oraz dziecka powyżej, które ukończyło 13 r.ż.

6.10. Nie jest dozwolone proponowanie dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, udzielanie zgody na ich posiadanie lub spożywanie lub ułatwianie ich nabycia, a także używanie ich w obecności małoletnich.

6.11. Zabronione są relacje lub jakiejkolwiek zależności wobec małoletniego lub rodziców/opiekunów (np. przyjmowanie prezentów).

7. Narzędzia oceny
8. Rejestr incydentów i zdarzeń zagrażających małoletnim.
9. Roczne sprawozdanie Koordynatora ds. Przeciwdziałaniu Przemocy.
10. Liczbowy wskaźnik występowania w ciągu roku incydentów i zdarzeń zagrażających małoletnim.

1. ZAŁĄCZNIKI

Załącznik nr 1. Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników dopuszczonych do udzielania świadczeń zdrowotnych małoletnim.

Załącznik nr 2. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnim a personelem TERPA SP Z O. O. SP. K. – Kodeks Bezpiecznej Relacji.

Załącznik nr 3. Zasady interwencji personelu TERPA SP Z O. O. SP. K. w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego i udzielenie wsparcia.

Załącznik nr 4. Zasady przyjmowania zgłoszeń o zachowaniach niedozwolonych, sposobu dokumentowania, przechowywania i analizowania zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających małoletnim.

Załącznik nr 5. Oświadczenie pracowników o zapoznaniu się z dokumentem.

1. PODSTAWY PRAWNE
2. a) Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 560).
3. b) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535);
4. d) Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781); e) Konwencja o prawach dziecka (Dz.U.1991 nr 120, poz. 526);

AKTUALIZACJA STANDARDU

Co dwa lata lub w przypadku zmian.